Przejdź do zawartości

Aleksandr Jakowlew (polityk)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksandr Jakowlew
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 grudnia 1923
okolice Jarosławia

Data i miejsce śmierci

18 października 2005
Moskwa

Ambasador ZSRR w Kanadzie
Okres

od 1973
do 1983

Poprzednik

Boris Miroszniczenko

Następca

Aleksiej Rodionow

podpis
Odznaczenia
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order Rewolucji Październikowej Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Przyjaźni Narodów Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Czerwonej Gwiazdy Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia) Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa) Order Trzech Gwiazd I klasy (Łotwa) Wielki Łańcuch Orderu Oswobodziciela (Wenezuela) Krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi RFN

Aleksandr Nikołajewicz Jakowlew (ros. Александр Николаевич Яковлев; ur. 2 grudnia 1923 koło Jarosławia, zm. 18 października 2005 w Moskwie) – rosyjski ekonomista i działacz komunistyczny. Intelektualista, pomysłodawca pieriestrojki, doradca Michaiła Gorbaczowa.

Był wysoko postawionym funkcjonariuszem aparatu propagandy komunistycznej. Z powodu opublikowanego w 1972 artykułu „Przeciw antyhistoryzmowi”, odebranego jako zakamuflowana krytyka nacjonalistycznych i antysemickich tendencji w KPZR, usunięty ze stanowisk. Następnie został ambasadorem ZSRR w Kanadzie. Po dojściu do władzy Gorbaczowa sekretarz do spraw ideologii KC KPZR. Przygotowywał publiczny wizerunek Gorbaczowa, zaś o jego skuteczności świadczy zjawisko tzw. „gorbimanii” na Zachodzie w latach 80. XX wieku. Był także inicjatorem polityki głasnosti, tzn. liberalizacji cenzury. Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 11 kadencji, deputowany ludowy ZSRR.

W miarę rozwoju reform stawał się stopniowo coraz większym krytykiem systemu radzieckiego, aż do całkowitego potępienia komunizmu jako doktryny i systemu politycznego.

Po rozpadzie ZSRR był przewodniczącym komisji do spraw rehabilitacji ofiar komunizmu (od 1992). Badał okoliczności śmierci Raoula Wallenberga, zamordowanego przez Sowietów. Dzięki Jakowlewowi za prezydentury Borysa Jelcyna w Rosji ruszyły badania archiwów katyńskich, skutecznie ograniczane za prezydentury Władimira Putina.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Niektóre z odznaczeń otrzymanych przez Jakowlewa:

Jakowlew gościł w Polsce wiele razy. W 2005 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Uroczystości upamiętniające 65. rocznicę Zbrodni Katyńskiej. prezydent.pl, 16 kwietnia 2005. [dostęp 2015-10-17].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]